سیرتحول صوری و محتوایی تقویم های خطی دوره اسلامی ، با توجه به اسناد موجود در کتابخانه های ملی ایران، ملی ملک، آستان قدس رضوی ومجلس شورای اسلامی

نویسندگان

  • حبیب الله آیت اللهی دانشیار دانشکده هنر، دانشگاه شاهد تهران
  • حسین عابد دوست دانشجوی دکترای تاریخ تطبیقی وتحلیلی هنر اسلامی، دانشکده هنر دانشگاه شاهد تهران
چکیده مقاله:

 تقویم های دوره ی اسلامی نمونه های خطی بی نظیری هستند که با توجه به  و یژگی های  صوری و  محتوایی از مجموعه های ارزشمند و قابل توجه  در هنر اسلامی است. این تحقیق در پی پاسخ  به این سوال است که سیر تحول و تغییر صوری و محتوایی تقویم ها ی دوره ی اسلامی چگونه است و چه رابطه ای میان تقویم های عصر حاضر و نمونه ها ی کهن آن در دوره ی  اسلامی وجود دارد. به همین جهت نمونه های تقویمی را از میان اسناد خطی دوره های سلجوقی، ایلخانی، صفوی، قاجار و نمونه هایی را از عصر حاضر گردآوری نموده و به بررسی ویژگی های  ظاهری آثار و ارتباط محتوایی آنها با یکدیگر پرداخته است. فرضیه ی  اصلی این پژوهش تداوم حیات سنت تصویرگری تقویم در دوره ی اسلامی  و  ارتباط صوری و محتوایی آن ها با یکدیگر است. بیان ویژگی های صوری، مباحث زیبایی شناسی و ارزش های هنری تقویم های خطی دوره ی اسلامی و تاثیرگذاری آن ها در تقویم های دوره های بعد از آن، از اهداف این پژوهش است. بر این اساس اسناد تقویمی از قرون اولیه اسلامی  دارای ساختار جدول کشی افق و عمود بر گرفته از زیج های کهن  است. در این تقویم ها، نام برج ها مانند حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد و... آمده است. تقویم های اولیه فاقد آرایه ها  و تذهیب است و نمونه ها ی  متعلق به دوره ی صفوی و پس از آن با تذهیب و تزیینات دیگر  همراهند. تقویم ها ی متاخر با توجه به امکانات چاپ ماشینی و نیازهای روز، ساده تر و  فاقد تزیینات ، و در عین حال بر اساس ساختارهای قدیمی شکل گرفته است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل اطلاعات نسخه‌شناختی نسخه‌های خطی موجود در کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

هدف: هدف ‍پژوهش حاضر، تحلیل اطلاعات نسخه‌شناسی نسخه‌های خطی موجود در کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است و این نسخه‌ها را از منظر اطلاعات نسخه‌شناسی از جمله تاریخ کتابت، مکان کتابت، نوع کاغذ، و نوع خط مورد بررسی قرار می‌دهد. روش/ رویکردپژوهش: روش پژوهش تحلیل محتوا و جامعه پژوهش ۳۸۵۳ رکورد نسخه خطی موجود در وب‌سایت کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. یافته‌...

متن کامل

نگاهی به اسناد سیور غال در دوره صفویه (بررسی اسناد سیورغال موجود در مرکز اسناد آستان قدس رضوی)

یکی از مهم‌ترین دوره‌های حکومتی در ایران،در عصر صفویه می‌باشد که به رغم اهمیت زمانی این دوره و وجود منابع غنی پژوهشی مانند نسخ خطی و سفرنامه‌ها متأسفانه در زمینهء اسناد-که مهم‌ترین منابع تاریخ پژوهی به‌ شمار می‌روند-فقیر و تهیدست می‌باشیم؛زیرا سندهای آن عصر غالبا از میان رفته و اکثر پژوهشهای موجود بر پایهء منابع تاریخی صورت گرفته است.در زمینه‌هائی همچون موضوعات اداری،مالی و اجتماعی-که‌ دچار ضعف...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 3

صفحات  15- 23

تاریخ انتشار 2014-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023